اشباع بازار چیست؟

اشباع
اشباع. [ اِ ] ( ع مص ) سیر گردانیدن. ( منتهی الارب ). سیر کردن. ( تاج المصادر بیهقی ) ( مؤیدالفضلا ): اشبعته من الجوع. || سیراب گردانیدن. || رنگ سیر خورانیدن جامه را. ( منتهی الارب ). || و فی الدعاء: لااشبع اﷲ بطنک ؛ ای ویل لک. ( منتهی الارب ). || گشاده کردن. گشاده گردانیدن. || بسیار و وافر کردن. ( از منتهی الارب ). پُری. کمال به تفصیل. تطویل : این اخبار بدین اشباع که می نویسم ، ازآن است که در آن روزگار معتمد بودم. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 566 ). تا هر باب که افتتاح کردند بتمامت اشباع برسانیدند. ( کلیله و دمنه ). چون کسری این مثال بدین اشباع فرمود، برزویه سجده شکر گزارد. ( کلیله و دمنه ). و از اشباع و اطناب مستغنی گردانیدی. ( کلیله ودمنه ). و حال علو همت و کمال بسطت ملک او از آن شایعتر است که در شرح آن به اشباع حاجت افتد. ( کلیله و دمنه ). که بی اشباع در تقریر آن معیوب نماید. ( کلیله و دمنه ). و در بسط سخن و کشف اشارات آن اشباعی رود.( کلیله و دمنه ). و شرح آنچه بعد ازین حالت میان خلف و حسین بن طاهر حادث شد در موضع خویش به اشباع رسد. ( ترجمه تاریخ یمینی ). حال هر دو شار به اشباع انها کردم. ( ترجمه تاریخ یمینی ). و این حال به اشباع در ذکر ایدی قوت مسطور شده است. ( جهانگشای جوینی ). || پر خواندن حرکات را. ( منتهی الارب ). اشباع ، حرکت دخیل است و بحکم آنک از جمله حروف قافیت آنچ پیش [ حرف ] روی می افتد جز تأسیس و دخیل و ردف نیست و تأسیس و ردف هر دو ساکن اند و لازم اشباع بازار چیست؟ و دخیل متحرک است و متبدل ، پس چون مخالف صواحب خویش آمده است ، حرکت آنرا به اشباع خواندند، یعنی بر حروف ساکن مزیتی دارد و حرکت دخیل را در قوافی موصول اشباع خوانند و در قوافی مقید توجیه گویند چنانک بعد ازین بگویم. ( المعجم شمس قیس چ مدرس رضوی ص 203 ). اشباع با باء موحده نزد اهل قوافی عبارت است از حرکت دخیل مطلقاً و آن اکثر کسره است ، و گاهی فتحه باشد چنانکه در باور و داور، و گاهی ضمه چنانکه در تجاهل و تساهل و این تعریف به اعتبار مشهور است و اختلاف حرکت دخیل در قوافی که بر حرف وصل مشتمل نیستند،جایز نیست ؛ اما در قوافی موصله یعنی مشتمل بر حرف جائز داشته اند. و مخفی نیست که این تعریف منقوص میشودبه کسره همزه ، مثل مائل و زائل که این کسره را توجیه گویند نه اشباع. پس اولی آن است که تخصیص کنند اشباع را به حرکت دخیل در قوافی موصله یعنی مشتمل بر حرف وصل ، مانند کسره همزه مائلی و زائلی ؛ و تخصیص کنند توجیه را به حرکت ماقبل روی ساکن که آن حرکت اشباع نیست. اگرچه در مشهور هر دو را بلاتخصیص تعریف کرده اند و مؤید است به این آنچه شمس قیس در حدائق العجم ( کذا ) گفته که حرکت دخیل را در قوافی موصله اشباع خوانند و در قوافی مقیده توجیه. کذا فی منتخب تکمیل الصناعة. و در نزد ارباب قوافی از تازیان نیز چنین است ، چنانکه در بعض رسائل و عنوان الشرف آمده است که حرکت دخیل در روی مطلق اشباع نامیده میشود، و حرکت حرفی که پیش از روی مقید واقع است توجیه نامیده شود - انتهی. چه روی مطلق نزد علمای قوافی از تازیان روی متحرک و روی ساکن روی مقید خوانده شوند. ( کشاف اصطلاحات الفنون ). قال الاخفش : الاشباع حرکة الحرف الذی بین التأسیس و الروی المطلق.الاشباع فی القوافی حرکة الدخیل و هو الحرف الذی بعد التأسیس. و قیل هو اختلاف تلک الحرکة اذا کان الروی مقیداً. اشباع ، سیر کردن و به اصطلاح ، پر خواندن فتحه یا ضمه یا کسره را بطرزی که حرفی از حروف علت که مناسب آن باشد بظهور آید و به اصطلاح قافیه حرکت بعد الف تأسیس را گویند چنانچه کسره صاد در حاصل و فتح واو در یاور. ( غیاث اللغات ). || ( اصطلاح شیمی ) حد اشباع ، اندازه ای از ماده را گویند که در ترکیب بیشتر از آن محتاج نباشد، مثلاً در ساختن سیترات سودگویند محلول غلیظ کربنات سود را بواسطه محلول اسیدسیتریک اشباع کنند یعنی بقدری که در حصول ملح اسید لازم است بریزند، بنحوی که در محصول کاغذ تورنسل تغییر نکند و رنگ آن قرمز نشود. || ( اصطلاح طب )اندازه تحمل بدن ، مر دوا را اشباع گویند که زیاده از آن مقدار بدن تحمل آنرا نمیکند. ( ناظم الاطباء ).
فرهنگ فارسی
۱ - ( مصدر ) سیر گردانیدن سیر کردن . ۲ - رنگ سیر کردن . ۳ - ( اسم ) پر و بسیار پر و فراوان . ۴ - حرکت دخیل . ۵ - اندازهای از ماده که در ترکیب بیشتر از آن محتاج نباشد . ۶ - انداز. تحمل بدن دوا را .
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
۱. سیری.
۲. بسیار و وافر کردن.
۳. پر کردن.
۴. (شیمی ) جذب کامل یک محلول در حلاّل به طوری که بیش از آن حل نشود.
۵. (پزشکی ) نهایت تحمل بدن برای جذب داروهای طبی.
۶. (ادبی ) در دستور زبان عربی، سیر خواندن فتحه، کسره، یا ضمه به طوری که حرف مناسب آن به وجود آید، یعنی از فتحه «الف» و از کسره «ی» و از ضمه «و» تولید شود.
۷. (ادبی ) در قافیه، حرکت مابعد الف تٲسیس، مانند کسرۀ حرف «یا» در کلمۀ شمایِل و مایِل و فتحۀ واو در کلمۀ داوَر و یاوَر و ضمۀ حرف «ها» در کلمۀ تجاهُل و تساهُل.
فرهنگستان زبان و ادب
واژه نامه بختیاریکا
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] اشباع در دو معنای پرخواندن حرکات حروف و سیر کردن گرسنه آمده است.اشباع به مفهوم نخست از اصطلاحات علم تجوید است و از آن به مناسبت در باب صلات سخن رفته است.
در اصطلاح علم تجوید ، عبارت است از تبدیل ضمه « ها» ی ضمیر به «واو» -در صورتی که حرف ماقبل آن اشباع بازار چیست؟ مفتوح یا مضموم باشد- و تبدیل کسره « ها» ی ضمیر به «یا» -اگر ماقبل آن مکسور باشد-؛ مانند: «انه، ماله، اهله، سمعه و بصره» که «انهو، مالهو، اهلهو، سمعهی و بصرهی» خوانده می شوند.
رعایت اشباع در قرائت نماز
رعایت قانون اشباع مانند دیگر قوانین تجویدی در قرائت نماز واجب نیست، بلکه ترک اشباع «ا» در «اللّه» و «ا» و «ب» در «اکبر» مستحب است و به قول مشهور، اگر اشباع در دو کلمۀ یاد شده موجب به وجود آمدن حرف «الف» گردد (آللّه و اکبار)، موجب بطلان نماز می گردد.
← قرائت «ا» در «إِیّٰاکَ نَعْبُدُ.
علامت اشباع مضموم در بعضی قرآن ها ضمه معکوس است که بالای « ها» ی ضمیر می گذارند. و علامت اشباع مکسور «الف» مقصوره است که زیر « ها» ی ضمیر قرار می گیرد.
دانشنامه عمومی
در شیمی کلمه اشباع (از کلمه لاتین ساتورار saturare به معنی پر کردن) می آید. معانی گوناگون آن مفهوم رسیدن به حداکثر ظرفیت را دارا می باشد.
چربی های اشباع شده
چربی غیر اشباع
هیدروژناسیون
آلی واکنش های اکسیداسیون و کاهش
در شیمی آلی یک ترکیب اشباع شده، هیدروکربنی است که پیوند دو تائی یا سه تائی ندارد. برای مثال در نظر بگیرید سه ترکیب مشابه آلی هستند که به تدریج کمتر اشباع می شوند. اتان، اتیلن و اتین. اتان یک ترکیب کاملاً اشباع شده است که تنها یک پیوند بین اتم های هیدروژن و کربن دارد (C2H6). اتیلن، یک ترکیب غیراشباع شدهٔ اتان است که یک پیوند دوتائی با کربن دارد که دو هیدروژن تک پیوندی خود را از دست داده است (C2H4). و نهایتاً این که ترکیب کاملاً غیر اشباع اتان می باشد که یک پیوند سه تائی با کربن دارد و یک جفت دیگر هیدروژن تک پیوندی هیدروژن را از دست داده است (C2H2).
اصطلاح اشباع به طور مشابه به اسید چرب موجود در چربی ها که می تواند به صورت اشباع شده یا غیراشباع اطلاق شود. با توجه به اینکه آیا عناصر اسیدهای چرب شامل پیوند دوتائی کربن-کربن داشته باشند یا خیر. تالو، اساساً به تری گلیسیرید (چربی ها) که عمده اجزای آن مشتق از استرهای اشباع شده و اسیدهای تک پیوند غیراشباع اولئیک هستند تأکید می کند. بسیاری از روغن های گیاهی شامل اسیدهای چرب دارای پیوندهای دوتائی (مونو غیراشباع) یا بیشتر (پلی غیراشباع) می باشند.
در شیمی آلی فلزی یک کمپلکس غیراشباع کمتر از ۱۸ الکترون دارد و از این روی حساس به اکسیداتیو افزودهٔ یک لیگاند افزوده است. غیراشباع مشخصهٔ کاتالیزور های بسیاری است، زیرا معمولاً نیاز به برای فعالیت لایه الکترونی وجوددارد. به خلاف آن یک کمپلکس اشباع نسبت به جانشینی الکترون و واکنش های افزوده اکسیداتیو، مقاومت می کند.
اشباع (شیمی). در شیمی کلمه اشباع (از کلمه لاتین saturare به معنی پر کردن) می آید. معانی گوناگون آن مفهوم رسیدن به حداکثر ظرفیت را دارا می باشد.
اشباع (مغناطیس). اشباع (انگلیسی: Saturation) حالتی در اجسام فرومغناطیسی نظیر کبالت، نیکل، آهن و آلیاژهای آن است. بدین ترتیب که با افزایش شدت میدان مغناطیسی چگالی مغناطیسی نیز افزایش می یابد. اما در یک میزان مشخص هرچه شدت میدان افزایش می یابد چگالی میدان به میزان کمی افزایش می بابد، این حالت اشباع مغناطیسی نامیده می شود.
رلوکتانس
اشباع (مغناطیس)
دانشنامه آزاد فارسی
اِشباع
(در لغت به معنی سیرکردن) اصطلاحی در قافیه، حرکت حرف دخیل (مصوت کوتاه پیش از روی)، مانند کسرۀ «هـ» و «ب » در «ماهر» و «صابر». اختلاف در اشباع جایز نیست، مانند قافیه کردن «داوَر» و «شاعِر»؛ مگر هنگامی که بعد از حرف روی حرف وصل بیاید، مانند قافیه کردن «داوَری» و «نادری».
اندیکاتور RSI چیست و چگونه کار میکند؟
اندیکاتور RSI که با نام اندیکاتور قدرت نسبی نیز معروف است یک اندیکاتور اصلی در تحلیل تکنیکال است. در ابتدا در سال 1978 توسط جی ولز وایلدر جونیور به دنیای معامله گری معرفی شد. این شخص در آن سال، کتابی منتشر کرد با عنوان مفاهیم جدید در سیستمهای معاملاتی تکنیکال « New Concepts in Technical Trading Systems» و در آن کتاب، برای اولین بار به معرفی اندیکاتور قدرت نسبی پرداخت. در ابتدا از آر اس آی، تنها در بازار اوراق بهادار استفاده میشد اما این اندیکاتور به سرعت در دیگر بازارهای مالی نیز مشهور شد و معامله گران به استفاده از آن علاقه مند شدند. آر اس آی، جزو اسیلاتورها محسوب میشود و از مشتقات میانگین متحرک قیمت است. قبل از پرداختن به RSI، بهتر است کمیدر مورد اندیکاتورها و اسیلاتور RSI بدانید. آر اس آی، یکی از محبوب ترین اندیکاتورها در دنیای معامله گری است.
مفهوم اندیکاتور و اندیکاتور RSI
اندیکاتورها به طور کلی یک سری توابع ریاضی هستند که هر کدام فرمول خاص خود را دارند. دادههایی مانند قیمت، زمان و حجم که در چارت قیمت وجود دارند، متغیرهای مورد نیاز این توابع را تشکیل میدهند. یعنی اینکه اندیکاتورها از این دادههای خام، اطلاعات جدیدی میسازد که مانند یک ابزار کمکی در تحلیل تکنیکال، قابل استفاده هستند. اغلب اندیکاتورها دارای یک گراف یا نمودار و یک سری دادۀ عددی هستند که تحلیلگران و تریدرها از این دو استفاده میکنند.
انواع اندیکاتور RSI
اندیکاتورها اطلاعات خود را با سرعت یکسانی در اختیار ما قرار نمیدهند بلکه برخی از آنها سریع تر از بقیه هستند به عبارت دیگر از نظر سیگنال زمانی با هم فرق میکنند و بر دو نوع زیر هستند:
اندیکاتورهای پیرو یا تاخیری
این گروه از اندیکاتورها معمولا روی خود چارت قیمت قرار میگیرند و با کمیتاخیر تغییر روندها را اعلام میکنند، با نام عمومیاندیکاتور شناخته شده اند مانند انواع میانگینهای متحرک و.. در تقسیم بندیهایی که در پلتفرمهای معاملاتی برای انواع اندیکاتورها لحاظ شده است اندیکاتورهای تاخیری در زیر مجموعه اندیکاتورهای روند Trend Indicators قرار میگیرند.
اندیکاتورهای پیشرو (اسیلاتورها)
این نوع از اندیکاتورها به عنوان اسیلاتور شناخته میشوند و به دلیل اینکه سریع تر، سیگنال میدهند میتوانند تغییر روندها را به موقع حدس بزنند. این نوع اندیکاتورها معمولا در زیر چارت قیمت و به صورت جداگانه قرار میگیرند. دامنه نوسان آنها در یک محدوده خاص است. اسیلاتورها معمولا قدرت روند را بررسی میکنند و هیجانات بازار و نقاط اشباع خرید و فروش را مشخص میکنند. نکته دیگر در مورد اسیلاتورها این است که کاربرد وسیعی در شناسایی واگراییهای قیمتی دارند. این نوع واگراییها را اگر بخواهیم با اندیکاتور پیدا کنیم تنها باید از اسیلاتورها استفاده کنیم و انواع دیگر اندیکاتور برای این کار مناسب نیستند. مکدی، استوکاستیک و RSI جزو معروف ترین انواع اسیلاتورها هستند.
بررسی ویژگیهای اندیکاتور RSI
اندیکاتور RSI یا بهتر است بگوییم اسیلاتور RSI، مانند دیگر انواع اسیلاتورها یک بازه نوسان خاص دارد. این بازه برای آر اس آی، بین دو عدد صفر و 100 قرار دارد. هر چه RSI به عدد 100 نزدیک شود به معنی بالا رفتن قیمت و قدرت بیشتر خریداران است و برعکس اگر این اندیکاتور به سمت اعداد کوچکتر برود به معنی قدرت گرفتن بیشتر فروشندگان است.
مناطق اشباع آر اس آی
اندیکاتور RSI دو منطقه اشباع معاملاتی دارد. منظور از اشباع معاملات همان معامله بیش از حد خرید یا فروش است. یکی از اشباع بازار چیست؟ مناطقی که در بازه بین 70 تا 100 قرار دارد منطقه اشباع خرید و دیگری نیز که بین عدد 30 تا صفر بازه RSI قرار دارد منطقه اشباع فروش است. وقتی نمودار RSI، وارد هر کدام از این دو منطقه اشباع معاملاتی میشود اینطور تعبیر میشود که احتمال بازگشت قیمت بالا رفته است.
موارد استفاده از RSI در معاملات
استفاده از نواحی اشباع اسیلاتور برای تایید گرفتن
همانطور که گفتیم هر گاه نمودار آر اس آی وارد مناطق اشباع خود شود احتمال بازگشت قریب الوقوع قیمت، افزایش مییابد. برخی از معامله گران وقتی تحلیلی انجام میدهند برای ورود به بازار بر پایه تحلیل خود، از اندیکاتور RSI تایید میگیرند. مثلا فرض کنید یک معامله گر بر اساس شکست یک خط روند صعودی، روند بازار را نزولی میبیند و تمایل به ورود به موقعیت SELL دارد اما برای اطمینان بیشتر از اندیکاتور RSI نیز کمک میگیرد. اگر اندیکاتور در ناحیه اشباع خرید باشد معامله گر میتواند با درجه اطمینان بالایی اقدام به فروش کند. اسیلاتور RSI دارای دو محدوده اشباع خرید و فروش است.
نکته مهم : در مورد محدودههای اشباع RSI، این است که نباید به تنهایی از آنها به عنوان سیگنال ورود استفاده کنید یعنی باید در کنار دیگر بخشهای تحلیل و به عنوان تایید از آنها استفاده کنید مثلا در مثال بالا شخص، بدون اینکه خط روند صعودی بشکند مجاز به فروش نیست حتی اگر RSI در منطقه اشباع خرید باشد اما وقتی خط روند شکسته شد اشباع خرید، این شکست را به نوعی تایید میکند و مجوز فروش صادر میشود.
شکست همزمان خطوط روند در اندیکاتور RSI
گاهی اوقات روند نمودار RSI شباهت زیادی با روند خود نمودار قیمت دارد به گونه ای که وقتی در نمودار قیمت، خط رند میکشیم میتوانیم خط روندی مشابه نیز بر روی نمودار RSI بکشیم. وقتی این دو خط روند، همزمان با اشباع بازار چیست؟ هم بشکنند در واقع یک سیگنال ورود به بازار در جهت شکست صادر میشود. در این شرایط دیگر نیاز به نواحی اشباع RSI نداریم و از شکست نمودار آن برای گرفتن تایید، استفاده میکنیم. مثلا یک خط روند صعودی شکسته شده در نمودار قیمت داریم، همزمان با آن در نمودار RSI نیز خط روندی صعودی شکسته شده است پس ما مجاز به ورود به موقعیت فروش هستیم حتی اگر نمودار RSI در ناحیه اشباع خرید، قرار نداشته باشد.
شکست خطوط روند در تایمهای اسکالپ در اندیکاتور RSI
نوع دیگر از استفاده از شکست خطوط روند RSI، در تایمهای اسکلپ است. تایمهای اسکلپ به تایمهای زیر 5 دقیقه گفته میشوند که دارای نوسانات سریع تر هستند و اسکلپرها از این تایم فریمها استفاده میکنند. در این تایمها سرعت نمودار RSI، حتی بیشتر از خود نمودار قیمت است یعنی مثلا ممکن است قبل از اینکه خط روندی در نمودار قیمت بشکند خط روند در نمودار RSI، شکسته شود پس شخص اسکلپر به نوعی چند ثانیه زودتر میتواند حرکت بعدی قیمت را پیش بینی خواهد کرد. این چند ثانیه برای یک اسکلپر میتواند بسیار ارزشمند باشد.
پیدا کردن واگراییهای قیمتی
واگرایی Divergence، نشانه است برای احتمال خستگی قیمت و بازگشت آن است یعنی وقتی یک واگرایی رخ میدهد ممکن است نمودار قیمت تغییر روند دهد. البته واگراییها نیز مانند نواحی اشباع تنها یک نشانه یا اخطار برای تغییر احتمالی روند هستند و نه یک سیگنال 100 درصد. پس اگرچه بعد از وقوع واگرایی در بسیاری از موارد، روند عوض میشود در مواردی هم قیمت اعتنایی به واگراییها نمیکند.
نکته مهم :
دیگر این است که حتی در مواردی که قیمت به واگراییها واکنش نشان میدهد این واکنش الزاما به معنی شروع یک روند مخالف قدرتمند نیست. مثلا بارها مشاهده شده است که بعد از واگرایی، تنها قیمت برای مدتی وارد حالت درجا زدن میشود و هیچ روند مخالف و جدید صعودی یا نزولی ای شکل نمیگیرد. پس باید واگراییها نیز در کنار سایر بخشهای تحلیل، مورد استفاده قرار گیرند.
نحوه پیدا کردن واگراییها به کمک اسیلاتور RSI
واگرایی به کمک اسیلاتور RSI بر اساس مفهوم کلاسیک روند استوار است. در مفهوم کلاسیک روند گفته میشود برای نزول باید به ترتیب دره و قله پایین تری از دره و قلۀ قبلی ساخته شوند در مورد روند صعودی نیز برعکس این اشباع بازار چیست؟ حالت است یعنی باید قله و دره جدید بالاتر از قله و دره ماقبل باشند. در این صورت است که میگوییم روند داریم. وقتی واگرایی رخ میدهد. یعنی شرط صحت روند که همان تشکیل قله یا دره جدید است با ضعف انجام شده است.
در تشخیص این ضعف:
اندیکاتور به کمک ما میآید به این صورت که آنچه در نمودار قیمت رخ میدهد در نمودار RSI رخ نمیدهد و از روی این عدم همراهیِ دو نمودار در حین تشکیل سوینگهای جدید، میفهمیم که روند فعلی دارای یک مشکل و ضعف است. برای درک بهتر موضوع باید انواع واگراییها را درک کنید. انواع واگرایی هایی که به کمک اندیکاتور RSI قابل تشخیص هستند
انواع واگراییهای قیمتی
واگرایی معمولی Regular divergence(RD)
در این نوع واگرایی، نمودار قیمت یک دره یا قله فراتر و قوی تر از میسازد اما نمودارِ اندیکاتور، این سوینگ قوی جدید را تایید نمیکند یعنی اینکه سوینگ جدید در نمودار اندیکاتور، کوچکتر از قبلی است. وقتی این اتفاق افتاد متوجه ضعف در سوینگ پایانی میشویم که اخطاری برای بازگشت قیمت است چون نشان از ضعف طرف غالب روند دارد و گویی که معامله گران طرف مقابل میخواهند روند جدیدی بسازند.
در واگرایی معمولی بر دو نوع است:
-واگرایی معمولی مثبت RD+
در کفهای یک روند نزولی اتفاق میافتد و خبر از صعود احتمالی میدهد.
-واگرایی معمولی منفی RD-
در سقفهای یک روند صعودی اتفاق میافتد و خبر از احتمال نزولی شدن قیمت میدهد.
واگرایی مخفی Hidden Divergence
در این نوع واگرایی، کف یا سقف جدید در نمودار قیمت ساخته نمیشود اما در اندیکاتور این اتفاق میافتد پس میتوان گفت در واگرایی مخفی رفتار اندیکاتور بر رفتار قیمت تقدم پیدا میکند. این نوع واگرایی نیز بر دو نوع است:
واگرایی مخفی مثبت HD+
در کفهای یک روند نزولیِ اصلاحی رخ میدهد. کف جدید (دره پایین تر) در اندیکاتور RSI ساخته میشود اما اشباع بازار چیست؟ در خود نمودار قیمت این اتفاق نمیافتد. این نوع واگرایی به ما میگوید که اصلاح نزولی، رو به پایان است و روند صعودی دوباره در حال شروع شدن است.
واگرایی مخفی منفی (HD-)
در سقفهای روندهای صعودیِ اصلاحی رخ میدهد. در نمودار قیمت، سقف جدیدِ قیمتی وجود ندارد ولی در اندیکاتور RSI یک سقف جدید ساخته میشود. این اتفاق به معنی بازگشت قریب الوقوع روند نزولی و پایان احتمالی اصلاح صعودی است.
استفاده از اسیلاتور RSI در کنار مکدی
برخی از معامله گران از اندیکاتور RSI در کنار مکدی MACD استفاده میکنند. مکدی نیز یکی دیگر از اسیلاتورهای پر طرفدار در تحلیل و معامله گری تکنیکال است. در مکدی هم دارای یک نمودار مختص به خود است و یک ویژگی بارز هم دارد که تغییر فاز نامیده میشود. همان طور که گفتیم، اسیلاتورها دارای یک محدوده نوسان هستند. در اسیلاتور مکدی، محدوده نوسان به دو بخش منفی و مثبت تقسیم میشود وقتی نمودار مکدی از بخش مثبت محدوده خود، وارد بخش منفی میشود یا برعکس این اتفاق رخ میدهد، گفته میشود که مکدی تغییر فاز داده است. اگر تغییر فاز مکدی با یک سیگنال آر اس آی مثلا وجود واگرایی در RSI، همزمان شود یک سیگنال قوی برای ورود به بازار صادر شده است. این نوع سیگنال ها درجه موفقیت بالایی خواهند داشت.
استفاده از اندیکاتور RSI در کنار استوکاستیک
در انواعی از سبکهای معاملاتی، اشباع بازار چیست؟ از دو اسیلاتور RSI و استوکاستیک در کنار هم استفاده میشود. در این سبکها، واگراییها به صورت همزمان در هر دو اسیلاتور بررسی میشوند. در صورتی که در هر دو اسیلاتور، واگرایی وجود داشت ورود به معاملات شروع میشود. البته استوکاستیک، سیگنالهای کاذب بیشتری نسبت به RSI دارد و شاید استفاده از این دو اسیلاتور در کنار هم چندان درست نباشد. استفاده از اندیکاتور RSI در کنار استوکستیک
نحوه تنظیم کردن اسیلاتور RSI
اندیکاتور RSI تنظیمات چندان پیچیده ای ندارد و غالبا تنها متغیرِ مهم آن، دوره زمانی اندیکاتور است. غالبا دورۀ RSI در بسیاری از پلتفرمها به صورت پیش فرض روی عدد 14 قرار دارد. اما برخی از معامله گران عقیده دارند که بازار به صورت دوره ای به تنظیمات متفاوتی از اندیکاتور RSI واکنش بهتری دارد. پس به هر دارایی خاصی که معامله میشود از دوره ای متفاوت برای RSI استفاده میکنند. اما شاید در نهایت برای یک معامله گر مبتدی، همچنان استفاده از دوره 14 RSI بهترین انتخاب باشد.
پایان مقاله
در پایان باید گفت که هرچند اندیکاتور RSI عمر طولانی ای دارد اما همچنان در بین معامله گران بازارهای مالیِ مختلف محبوب است. البته RSI نیز مانند سایر اندیکاتورها سیگنالهای کاذب زیادی دارد. و نباید به صورت تمام و کمال از آن پیروی کنیم بلکه صرفا باید نقش یک ابزار کمکی را برای ما داشته باشد. نکته دیگر این است معامله گران حرفه ای در همه جای چارت از اندیکاتور RSI استفاده
نمیکنند و بسته به تناسب موقعیت با استراتژیهای خود از این ابزار استفاده میکنند. معامله گرانِ تازه کار نیز باید با آزمون و خطا و مطالعه بیشتر در مورد این اندیکاتور، استفاده گزینشی و مطلوب از آن را فرا بگیرند. تنها در این صورت است که تاثیر مثبت استفاده از RSI، در معاملات احساس خواهد شد.
آموزش اندیکاتور استوکاستیک و چگونگی استفاده از آن در تحلیل ارز دیجیتال
برای توضیح نحوه حرکت قیمت در بازارهای مالی به یک مثال توجه کنید. توپی را در نظر بگیرید که با شتاب به سمت بالا پرتاب شده است. این توپ بعد از بالا رفتن ناگهانی کاهش سرعت داده، یک لحظه متوقف میشود و سرانجام سقوط آزاد می کند. در بازارهای مالی به ویژه ارز دیجیتال درست شاهد همین اتفاق هستیم. در چنین وضعیتی برای اندازهگیری مومنتوم قیمت دارایی دیجیتال باید از اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic Oscillator) استفاده کنیم که در این مطلب در مورد چگونگی نحوه استفاده از آن در ترید اطلاعات لازم را کسب خواهید کرد.
اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic Oscillator) چیست؟
اندیکاتور استوکاستیک، اندیکاتوری مومنتوم (تکانهای) است که با کمک آن میتوانید قیمت پایانی یک رمزارز را با دامنه قیمتی آن در یک بازه زمانی مشخص مقایسه و بررسی کنید. در واقع این اندیکاتور با صدور سیگنالهای معاملاتی با مقادیر صفر تا 100 برای نشان دادن وضعیت اشباع خرید و فروش مورد استفاده قرار می گیرد. هر زمان که خواستید میتوانید حساسیت اندیکاتور را با محاسبه میانگین متحرک (Moving Average) یا تعدیل بازه زمانی کاهش دهید.
فرمول محاسبه اندیکاتور استوکاستیک
در فرمول بالا، C قیمت پایانی (آخرین قیمت پایانی)، L14 کمترین قیمت معامله شده در 14 روز گذشته، H14 بیشترین قیمت معامله شده در 14 روز گذشته و K% مقدار فعلی اندیکاتور استوکاستیک است.
در بسیاری از مراجع پرسنت K (K%) به عنوان اندیکاتور استوکاستیک سریع و پرسنت D (D%) که با گرفتن میانگین متحرک سه دورهای از K% به دست میآید، به عنوان اندیکاتور استوکاستیک آهسته شناخته میشود.
در توضیح نحوه محاسبه این اندیکاتور آمده است که سیگنالهای معاملاتی زمانی صادر میشوند که در بازار صعودی قیمت نزدیک به سقف و در بازار دارای روند نزولی قیمت نزدیک به کف بسته شود. در نتیجه سیگنال معاملاتی استوکاستیک هنگامی صادر میشود که پرسنت K (K%) میانگین متحرک سه دورهای را قطع کند.
اوسیلاتور استوکاستیک (Stochastic) آهسته و سریع با یکدیگر تفاوت دارند. وجه تمایز این دو در این است که K% آهسته یک دوره کند شدن دارد و در آن هموارسازی داخلی K% را کنترل میکند. بنابراین نتیجه به دست آمده گویای این است که تنظیم میانگین متحرک بر 1 دوره معادل همان اندیکاتور استوکاستیک سریع K% است.
آشنایی با مفهوم اندیکاتور استوکاستیک
استوکاستیک در بازه نوسان محدود 0 تا 100 در حال اشباع بازار چیست؟ نوسان استو بدین ترتیب وضعیت اشباع خرید و فروش را نشان میدهد. نکته حائز اهمیت این است که مقادیر بالای 80 وضعیت اشباع خرید را نشان میدهد و مقادیر پایین 20 گویای اشباع فروش است.
البته نمی توان بطور قطعی گفت که هر وقت Stochastic Oscillator در وضعیت اشباع قرار گرفت روند حرکت قیمت تغییر می کند و سیگنال خرید یا فروش صادر می شود، چرا که ممکن است یک روند بسیار قوی وضعیت اشباع خرید یا فروش خود را برای مدتی طولانی حفظ کند. در هر حال معامله گران باید همواره تغییرات اندیکاتور استوکاستیک را با تغییر روند قیمت بررسی کنند.
در حالت عادی اندیکاتور استوکاستیک دو خط را نمایش می دهد. یکی از خطوط نشانگر مقدار واقعی نوسانگر است و دیگری میانگین متحرک ساده سه روز است. چنانچه این دو خط در نقطهای با یکدیگر تلاقی کنند یعنی در مومنتوم روزانه تغییر بزرگی حاصل شده است. در این وضعیت سیگنالی مبنی بر بازگشت روند از حالت صعودی یا نزولی صادر خواهد شد.
جورج لین (George Lane) در اواخر دهه 1950 نوسانگر استوکاستیک را ساخت. این اندیکاتور قیمت پایانی یک ارز را نشان میدهد. این قیمت پایانی، نسبت به قیمت سقف و کف آن ارز در یک بازه زمانی مشخص که اغلب 14 روز است به دست آمده. جورج لین معتقد است که اندیکاتور استوکاستیک از سرعت یا مومنتوم قیمت پیروی میکند و تابع قیمت، حجم یا هیچ مولفهی دیگری نیست.
لین میگوید پیش از اینکه در خود قیمت نوسان ایجاد شود، در اصل مومنتوم یا سرعت تغییر قیمت یک سهم تغییر خواهد کرد. در این شرایط اندیکاتور اولین و مهمترین سیگنال را صادر میکند که این سیگنال واگرایی برای پیشبینی حرکت بازگشت روند (از حالت صعودی یا نزولی) را نشان میدهد.
مثالی برای فهم کارکرد اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic Oscillator)
در اکثر پلتفرم های تحلیل تکنیکال ، اوسیلاتور استوکاستیک وجود دارد و طرز کار با آن اصلا سخت و پیچیده نیست. دوره زمانی استاندارد این اندیکاتور 14 روز است؛ اما میتوانید با توجه به نیازتان این دوره مشخص را تنظیم کنید.
فرمول نوسانگر استوکاستیک بدین صورت است که با کسر پایین ترین قیمت دوره زمانی از قیمت پایانی کنونی و تقسیم آن به دامنه قیمت کل (یعنی تفاضل میان بیشترین قیمت و کمترین قیمت در دورهای مشخص) و ضرب کسر حاصل در 100 نتیجه به دست میآید.
بیایید برای فهم بهتر این فرمول یک مثال را در نظر بگیریم. چنانچه بیشترین قیمت در 14 روز اخیر 150 دلار، کمترین قیمت در این دوره 125 دلار و قیمت پایانی فعلی نیز 145 باشد، آنگاه مقدار نوسانگر تصادفی دوره جاری از این قرار خواهد بود:
(145-125) / (150 – 125) * 100 = 80
در این مثال میبینیم که اندیکاتور نوسانگر استوکاستیک با مقایسه قیمت جاری با دامنه قیمتی که طی یک دوره زمانی 14 روزه نشان میدهد، در حوالی قیمتهای سقف و کف اخیر خود به یک قیمت نهایی رسیده و عدد 80 را نشان میدهد. این عدد بیانگر این است که ارز دیجیتال مورد نظر ما در چند قدمی رسیدن به وضعیت اشباع خرید قرار دارد.
تفاوت اندیکاتور استوکاستیک با اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI)
اوسیلار استوکاستیک و شاخص قدرت نسبی (RSI) از جمله نوسانگرهای مومنتوم هستند که برای انجام تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار میگیرند. در برخی از موارد این دو اندیکاتور با هم مورد استفاده قرار میگیرند اما در ذات خود با یکدیگر فرق دارند.
تحلیلگران در هنگام استفاده از اندیکاتور استوکاستیک فرض میکنند که قیمت پایانی با روند فعلی هم جهت است. بر این اساس شاخص RSI با اندازهگیری سرعت حرکت قیمت، سطوح اشباع خرید و فروش را مشخص میکند. یعنی این شاخص برای اندازهگیری سرعت حرکت قیمت ارز در بازه زمانی تعیین شده ساخته شده است، در حالی که نوسانگر تصادفی در معاملات مربوط به بازارهای رنج (قیمت خنثی) عملکرد قابل توجهتری دارد.
در نهایت میتوان گفت که استفاده از شاخص RSI در بازارهایی که دارای روند صعودی یا نزولی هستند مفیدتر است و اندیکاتور استوکاستیک نیز بیشتر در بازارهای کمدامنه و متلاطم و ناامن مورد استفاده قرار می گیرد.
آشنایی با محدودیتهای استفاده از نوسانگر استوکاستیک
اولین محدودیت Stochastic، ایجاد و صدور سیگنالهای اشتباه و نامعتبر است. اگر زمان صدور سیگنال، قیمت تغییر کند و با سیگنال هم راستا نباشد سیگنال اشتباه صادر میشود و کاربر را به اشتباه میاندازد.
چنانچه بازار در وضعیت متلاطم قرار بگیرد صدور سیگنالهای اشتباه ادامه خواهد داشت. در چنین شرایطی برای حل این مشکل و تعیین روند قیمت ارز مورد نظر باید از فیلتر استفاده کنید. در این صورت فقط به سیگنالهایی که هم راستا با روند حرکتی قیمت صادر می شوند اطمینان خواهید کرد.
کلام آخر
یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال، اندیکاتور استوکاستیک یا نوسانگر تصادفی است که در دهه 50 میلادی توسط جورج لین ساخته شد. از این اندیکاتور برای مشخص شدن وضعیت اشباع خرید و فروش در بازار استفاده میشود. این اندیکاتور قیمت پایانی یک سهم یا ارز در بازار را نسبت به دامنه قیمت آن سهم در یک زمان مشخص که معمولا 14 روز است مقایسه میکند. این اندیکاتور با محدودیت دامنهای که دارد همواره در بازه 0 تا 100 در نوسان است.
استوکاستیک وضعیت اشباع بازار خرید و فروش را نشان میدهد. در این زمینه لازم است بدانید که مقادیر بالای 80 وضعیت اشباع خرید را نشان میدهد و مقادیر پایین 20 گویای اشباع فروش است. همچنین بهتر است که از این اندیکاتور در بازارهای رنج (خنثی) و کمدامنه استفاده شود.
واگرایی و کاربرد آن در تحلیل تکنیکال
درگذشتهای نهچندان دور استفاده از تحلیل تکنیکال رواج چندانی نداشت و حتی عده کمی هم که از آن برای خرید و فروش سهام و … استفاده میکردند را دیوانه و حتی شعبدهباز قلمداد میکردند؛ اما با گذر زمان کمکم به اهمیت این روش تحلیل بازار توجه بیشتری شد و امروز کمتر معامله گری است که از تحلیل تکنیکال استفاده نکند. تحلیل تکنیکال با روشها و ابزارهای متعدد و فراوان منجر به ایجاد صدها استراتژی مختلف با ترکیب این ابزارها گشته است. واگرایی ها جزء مهمترین و مؤثرترین ابزارها و استراتژی های تحلیل تکنیکال در تمام بازارهای مالی دنیا محسوب میشوند. لذا من در این مقاله به توضیح استراتژی معاملاتی واگرایی پرداختهام. این استراتژی در عین سادگی کاربرد بالایی میتواند در تحلیل های ما داشته باشد امیدوارم این مقاله برای شما خواننده عزیز مفید باشد.
مفهوم واگرایی چیست؟
واگرایی را میتوان نوعی ناهمگونی میان قیمت و اندیکاتور دانست در حالت عادی زمانی که نمودار سقف و یا کف جدیدی میزند اندیکاتور نیز همین کار را میکند. یعنی کف و یا سقف جدید تشکیل میدهد حال زمانی که نمودار سقف جدید زد اما اندیکاتور نتوانست سقف جدیدی بزند یا بلعکس. در اینجا گفته میشود که واگرایی بین قیمت و اندیکاتور شکلگرفته است.
در این مقاله برای بررسی واگرایی ها از دو اندیکاتور RSI و MACD استفاده میکنم که بهطور مختصر توضیحی در مورد آنها در ادامه بحث خواهم داد.
اندیکاتور RSI
اندیکاتور RSI یا Relative Strength Index شاخص قدرت نسبی توسط Wells Wilder توسعهیافته است. این اندیکاتور یک اندیکاتور اسیلاتور مومنتوم است. (نوسان گر نمایی که میزان قدرت بازار را نشان میدهد) و برای محاسبه سرعت و تغییر حرکات قیمتی بازار استفاده میشود. RSI همواره بین صفر و ۱۰۰ واحد در نوسان است. بهطور سنتی سطوح ۷۰ و ۳۰ واحدی RSI نشانگر سطوح اشباع خرید و اشباع فروش هستند. معمولاً سطح ۵۰ درصد نیز بهصورت دستی به آن افزوده میشود.
مسیر افزودن اندیکاتور RSI
Indicators>>Oscillators>>Relative Strength Index
عدد Period روی ۱۴ باشد آن را تغییر ندهید.
در سربرگ Levels گزینه Add را انتخاب کرده و سطح ۵۰ را اضافه کنید.
اندیکاتور مووینگ اوریج MACD
اندیکاتور مووینگ اوریج MACD مخفف عبارت Moving Average Convergence Divergence است. این عبارت به معنی همگرایی (Convergence) و واگرایی (Divergence) میانگین متحرک است. این اندیکاتور ابداع آقای جرالد بی اپل است. از این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال برای به دست آوردن قدرت، جهت و شتاب در یکروند استفاده میشود. این اندیکاتور در اغلب موارد با استفاده از قیمت پایانی محاسبه میشود. برخلاف اندیکاتورهای دیگر اندیکاتور MACD فرمول سختی برای محاسبه خود ندارد.
مسیر افزودن اندیکاتور MACD
اعداد پارامتر اندیکاتور را تغییر ندهید و به همین شکل گزینه ok را بزنید.
انواع واگرایی
واگرایی ها بر اساس حالتهای مختلفی که بین اندیکاتور و قیمت اتفاق میافتد انواع مختلفی داشته و به دودسته واگرایی معمولی و واگرایی مخفی تقسیم میشود که بهاختصار به هرکدام از آنها خواهم پرداخت. واگراییهای معمولی به دو نوع مثبت و مخفی تقسیم میشوند. در حالت عادی زمانی که قیمت کفی پایینتر از کف قبلی یا سقفی بالاتر از سقف قبلی میسازند اندیکاتور هم باید به پیروی از آن همین رفتار را داشته باشد.
واگرایی معمولی (Regular Divergence)
واگرایی های معمولی به معنای ضعیف شدن روند و اخطار بازگشت است و در نوع سیگنال های بازگشتی دستهبندی میشوند.
الف- واگرایی معمولی مثبت (RD+):
واگرایی معمولی مثبت زمانی هست که قیمت کفی پایینتر از کف قبلی یا کفی همتراز با کف قبلی ساخته اما اندیکاتور کفی رو بالاتر از کف قبلی ساخته است
این موضوع به معنی این هست که روند نزولی قیمت تضعیفشده اما به این معنی نیست که دقیقا از همان نقطه بازخواهد گشت ممکن است این روند منفی ضعیف شده هم مدتها ادامه داشته باشد. به همین دلیل برای استفاده از این واگرایی برای خرید نیاز هست که از ابزار و استراتژی کمکی نیز استفاده کرد که در بخش استراتژی خرید به توضیح آن خواهم پرداخت.
ب- واگرایی معمولی منفی (RD-):
این نوع از واگرایی زمانی هست که قیمت سقفی بالاتر از سقف قبلی و یا سقفی همتراز با سقف قبلی زده اما اندیکاتور سقفی پایینتر از سقف قبلی زده است که نشاندهنده تضعیف روند صعودی هست اما بازهم نمیتوان گفت که ریزش دقیقاً از همین نقطه شروع میشود.
در انواع دستهبندیها معمولاً زمانی که قیمت سقف یا کفی برابر با سقف و کف قبلی خود بسازد را در دستهای جدا قرار میدهند اما در این مقاله برای سهولت در تقسیمبندی این نوع از واگرایی ها را در همین دستهها قرار میدهم.
واگرایی مخفی (Hidden Divergence)
این نوع از واگراییها نشاندهنده تقویت روند و ادامه روند موجود هستند و در دسته سیگنال های ادامهدهنده محسوب میشوند.
الف- واگرایی مخفی مثبت (HD+):
این نوع از واگرایی زمانی اتفاق میافتند که قیمت کفی بالاتر از کف قبلی بزند اما اندیکاتور کفی پایینتر از کف قبلی زده باشد که نشاندهنده ادامهدار شدن روند صعودی قیمت هست.
ب- واگرایی مخفی منفی (HD-):
این نوع از واگرایی زمانی اتفاق میافتند که قیمت سقفی پایینتر از سقف قبلی بزند اما اندیکاتور سقفی بالاتر از سقف قبلی زده باشد که نشاندهنده ادامهدار شدن روند نزولی قیمت اشباع بازار چیست؟ هست.
استراتژی خرید یک
واگرایی ها را میتوان بهعنوان اخطار جهت تغییر روند یا نشانهای برای ادامه روند دانست. اما نمیتوان با آنها بهتنهایی خرید کرد. چراکه مشخص نیست این واگرایی دقیقاً تا چه نقطه ادامه مییابد. همانطور که میدانید بازار سهام ایران فقط امکان خرید دارد و نمیتوان معامله فروش باز کرد و از آن سود برد. لذا ما باید در روند صعودی خرید کنیم برای این موضوع باید واگراییهای مثبت را تشخیص دهید.
در واگرایی RD+ برای خرید ابتدا خط روند نزولی سهم را رسم میکنیم. هر زمان که قیمت با یک کندل قوی و مثبت و حجم بالا موفق به عبور از این خط شد میتوان خرید را انجام داد.
حد ضرر در این نوع ورود را زیرخط روند قرار داده و هر زمان قیمت خط روند را مجدد به سمت پایین قطع کرد از سهم خارج شوید.
اما برای خرید در واگرایی ها HD+ بهترین راه این است که قله پیش روی سهم را بهعنوان مقاومت سهم در نظر گرفته و در صورت عبور قیمت از آن وارد سهم شد. حد ضرر در این نوع ورود را ۲ درصد زیرخط مقاومت قرار داده. هر زمان قیمت پایانی سهم به این نقطه رسید از سهم خارج شوید.
استراتژی خرید دو
دومین استراتژی خرید بر اساس اندیکاتور RSI است. زمانی که اندیکاتور خط ۵۰ را به سمت بالا قطع کرد میتوانید وارد سهم شوید. حد ضرر خود را در این استراتژی زمانی قرار دهید که RSI خط ۵۰ درصد را به سمت پایین قطع کند. در این صورت از سهم خارج شوید.
استراتژی خرید سه
بهترین و کم ریسک ترین نقطه ورود را میتوان این استراتژی دانست. هرچند که نقطه ورود آن با تأخیر بیشتری همراه خواهد بود اما ریسک خطا آن در ورود کمتر و احتمال موفقیت آن بیشتر است. در این استراتژی شما منتظر هستید تا قیمت سقفی جدید بزند. بعدازاین اتفاق سقف جدید را مقاومت پیش روی سهم در نظر میگیرید و هر زمان که قیمت از این سقف عبور کرد وارد میشوید. حد ضرر در این نوع ورود ۲ درصد زیرخط مقاومتی است که خرید را با آن انجام دادهاید. زمانی که قیمت پایانی سهم به این نقطه رسید از سهم خارج شوید.
استراتژی خروج از سهم
برای خروج از سهم نمیتوان از واگرایی های منفی استفاده کرد. چراکه در همه شرایط واگرایی الزاماً رخ نمیدهد. لذا برای خروج از سهم باید طرح و برنامهای از قبل تعیینشده داشت.
برای این مورد پیشنهاد میکنم حد سودی معادل ۱۵ تا ۲۰ درصد رو در نظر گرفته و هر زمان که قیمت پایانی سهم به این هدف و تارگت رسید حد ضرر خود را به ۵ تا ۷ درصد زیر بالاترین قیمت پایانی سهم منتقل کنید.
تا زمانی که قیمت رشد کند حد ضررتان را به قیمت پایانی به سمت بالاتر انتقال دهید تا زمانی که قیمت بازگشته و حد ضرر شما را رد کند. در این شرایط با سیو سود از سهم خارج شوید.
نتیجهگیری
در پایان باید خدمت شما متذکر شوم که تحلیل تکنیکال بهتنهایی کافی نیست و نیاز دارید تا برای انتخاب سهام درست از تحلیل بنیادی نیز استفاده کنید اگر سهمی بنیاد خوبی داشته باشد قطعاً شانس موفقیت شما چند برابر خواهد شد. بعد از آن قطعاً مدیریت سرمایه نقش مهمی در موفقیت کلی شما در بازار بورس خواهد داشت.
هر استراتژی و روش تحلیلی را که در بازار بورس انتخاب کنید قطعاً شامل معاملات موفق و معاملات ناموفق خواهد بود و هیچ استراتژی نیست که تمام معاملات آن موفق باشد. یکی از بزرگترین خطاهای معامله گران این است که وقتی استراتژی جدیدشان در یک یا دو معامله شکست میخورد استراتژی خود را تغییر میدهند و گمان میکنند که مشکل از استراتژیشان است. درحالیکه این موضوع کامل طبیعی بوده و آنها انتظار غلطی از بازار بورس و روش معامله داشتهاند لذا توصیه میکنم حتماً این روش را در ۲۰ معامله پیاپی بهصورت کاملاً صحیح اجرا کنید و معاملات خود را بر روی کاغذ بنویسید تا متوجه شوید که از ۲۰ معامله چند معامله به سود رسیده به این شکل شما بازدهی استراتژیتان را به دست خواهید آورد.
مهمترین بخش از موفقیت معاملهگری در تسلط بر ذهن و روان و اصول رفتارشناسی معاملهگر و بازار هست. پس برای موفق شدن لازم است مباحث روانشناسی معاملهگری را نیز بیاموزید.
از خوانندگان این مطلب میخواهم تا اگر تجربه مشابهی در استفاده از استراتژی واگرایی و مطالب این مقاله دارند آن را با ما در میان بگذارند.
ریشه نقدی رخوت بازار سهم/ آیا بورس به حد اشباع خود رسیده است؟
حال و هوای این روزهای بازار سهام را اگر نتوان با پاییز سال گذشته مقایسه کرد، تردید و سردرگمی از آینده بازار میان معاملهگران دقیقاً مانند چنین روزهایی در سال ۹۷ نیز مشاهده میشد؛ البته، داستانی تکراری در آبان ۵ سال گذشته!
اقتصادآنلاین - مهدی فاضل؛ سال 92 را که کنار بگذاریم، در 5 سال گذشته، بورس در فصل پاییز برای معاملهگران چندان دلچسب و جذاب نبوده و جدول زیر که بازدهی ماههای پاییزی 5 سال اخیر را نشان میدهد، شاهدی بر این مدعاست.
به دلیل برگزاری مجامع سالیانه عمده شرکتهای بورسی در فصل تابستان و روند معمولاً صعودی بازار در این فصل، کاهش عطش معاملهگران در فصل پاییز و ثبات نسبی پس از یک دوره پررونق، طبیعی جلوه میکند و با نزدیک شدن به پایان سال، مجدداً اقبال به بازار بیشتر میشود. سابقه تاریخی بورس تهران چنین چرخهای را (البته با تعداد معدودی استثنا) در سالیان اخیر تکرار کرده است. البته نکته مهمی که بازار امسال را از سالهای گذشته متمایز میکند و موجب تردید مضاعف در مورد آینده میانمدت بورس تهران شده است، پدیدهای است که اکنون قله تاریخی خود را شکسته و به میزان زیادی از آن فاصله گرفته است: میانگین ارزش معاملات روزانه بورس.
نمودار بالا که نمایانگر میانگین ارزش معاملات روزانه بورس تهران است، نشان میدهد که ارزش روزانه معاملات که تا پیش از سال 97 به سختی از 300 یا 400میلیارد تومان فراتر میرفت، با وقوع شوک ارزی و تورمی در ابتدای 97، با روند صعودی دیوانهواری مواجه و گردش معاملات روزانه با جهش قابل توجهی روبهرو شد. البته در پاییز سال گذشته ارزش معاملات روزانه مقداری کاهش یافت، ولی با پایان اصلاح بازار، مجدداً روند صعود تدریجی خود را آغاز کرد تا جایی که میزان ارزش معاملات در مهر 98 به طور میانگین حدود 1969 میلیارد تومان در روز بود که رکوردی تاریخی برای بورس به حساب میآید.
آیا استناد به نکته بالا به این معنی است که بورس به حد اشباع خود رسیده است؟ مسأله اشباع بازار فعلی مدافعان و مخالفان مختص خود را دارد و در پاسخ به سؤال بالا دو پاسخ و نظریه متفاوت مطرح میشود.
نظریه اول - بازار اشباع شده است:
استناد صرف به ارزش ریالی معاملات اعتباری نخواهد داشت؛ چرا که با وقوع شوک ارزی و تضعیف ارزش ریال در مقابل دلار، طبیعی است در بورسی که بسیاری از شرکتها مبتنی بر صادرات و عایدی دلاری هستند، بازار نیز خود را با جهش ارزی هماهنگ کرده و ارزش شرکتها متناسب با افزایش نرخ دلار در برابر ریال بالا رود.
بنابراین مدافعان این پاسخ، استدلال دیگری را برای دفاع از نظریه خود بیان میکنند. همزمان با افزایش حجم و بزرگی بازار، با تناسبی ساده میتوان توجیه کرد که ارزش معاملات نیز بایستی افزایش یابد. پس از عبور از دورانی گذار و رسیدن به حالتی ثابت و پایدار، در صورتی که شناوری بازار تغییری جدی نداشته باشد، این نسبت بایستی در حالت طبیعی تا زمان وقوع شوک یا اتفاقی غیرطبیعی برای بازار، در حالتی تقریباً پایدار قرار گیرد.
نمودار زیر نمایانگر نسبت درصدی ارزش معاملات ماهانه به ارزش بازار است.
نمودار بالا نشان میدهد که پس از رالی صعودی شارپ ششماهه اول 97 که ناشی از تلاطمات و بینظمیهای گسترده بازار ارز بود، همانطور که ارزش معاملات در این شش ماه به شدت افزایش یافته بود، تقریباً با همان شیب و در جهت معکوس در فصل پاییز کاهش یافت.
در مباحث اقتصادسنجی مالی، تحلیل نسبت بین دادههای سری زمانی به عنوان یکی از روشهای پیشبینی بازارها به کار برده میشود. با ذکر این نکته، در نمودار بالا مشاهده میشود که از آغاز دی 97 تا خرداد 98، روندی صعودی با کفسازی و سقفسازیهای زیبا و معنادار (بیضی قرمزرنگ) روی نسبت ارزش معاملات ماهانه به ارزش کل بازار شکل گرفته اشباع بازار چیست؟ است. قله این روند مربوط به اردیبهشتماه سال جاری است که نسبت ذکر شده در میزان 3.39 قرار گرفت. در ماههای خرداد، تیر و مرداد این نسبت کاهش یافت و در ماههای شهریور و مهر مجدداً با روند پرفشاری صعود کرده و مقدار این نسبت در مهرماه 3.50 ثبت شد که تقریباً در سطح قله ماه اردیبهشت است. با توجه به آن که در آبان ماه تا به این جا بازار کمرمقی را شاهد بودیم، به نظر میرسد قله فعلی برای این نسبت، حداقل در کوتاهمدت معتبر باشد.
البته مسأله مهمتری نیز مطرح است که با وجود آن که به نظر نمیرسد شناوری بازار به طور محسوسی تغییر کرده باشد، نسبت ارزش معاملات به ارزش بازار نسبت به دو سال قبل و پیش از آن جهش زیادی یافته و اگر به ارزش دلاری معاملات نیز دقت کنیم (نمودار زیر) نسبت به سالهای گذشته افزایش قابل توجهی داشته است.
از منظر نسبت ارزش کل بازار بورس تهران به نقدینگی نیز، همانطور که در نمودار زیر مشاهده میشود، در حالی که این نسبت از سال 92 تا 96 به صورت نزولی حرکت میکرد، در دوسال اخیر روندی صعودی در پیش گرفته و به قله تاریخی خود نزدیک شده است.
از نظر مدافعان این نظریه، این امور میتواند مسألهای خطرناک برای آینده بورس تلقی شود؛ چرا که به صورت طبیعی و از منظر تکنیکال، تاریخ تکرار شده و نسبتها تمایل دارند به حالت طبیعی خود بازگردند؛ مگر آن که اتفاق مهمی رخ داده باشد که در نظریه دوم به آن خواهیم پرداخت.
نظریه دوم - بازار سیر طبیعی خود را طی میکند و اقبال مردم به بورس بیشتر شده است:
مدافعان این نظریه عمدتاً به افزایش تعداد کدهای شرکتکننده در عرضههای اولیه و اقبال بیشتر مردم به سمت بورس و بازار سهام به خاطر بازدهی مناسب آن در یکسالونیم اخیر استناد میکنند. بر اساس آمار منتشر شده از سوی سازمان بورس، تعداد افراد شرکتکننده در عرضههای اولیه نسیت به سال گذشته بیش از چهاربرابر شده است؛ ولی مسألهای که در اینجا قابل طرحشدن است، میزان اثرگذاری این کدهای جدید بر روند کلیت بازار است. متأسفانه سازمان سپردهگذاری مرکزی با وجود آن که اقیانوسی از داده و اطلاعاتی ارزشمند در اختیار دارد، آمار دقیقی از میزان مشارکت و فعالیت سرمایهگذران در بازار سهام (بر حسب تعداد یا ارزش معاملات افراد فعال در سال، تقسیمبندی میزان فعالیت افراد دارای کد بورسی و . ) در اختیار تحلیلگران و سرمایهگذاران قرار نمیدهد (با ذکر این نکته که تصور محرمانهبودن چنین اطلاعاتی تصوری مضحک است). بنابراین عدم دسترسی به دادههای قابل استناد و تخمین تعداد افراد جدیدی که به بازار وفادار خواهند ماند، فارغ از مباحث بنیادی، پیشبینی ادامه یا ثبات روند فعلی بورس، یا البته ریزش آن را دچار ابهام کرده است.