صندوق سرمایه گذاری چیست؟

با توجه به ورشکسته بودن سلسیوس و تبعات آن برای سرمایهگذاران خرد و کل فضای کریپتو، نکسو به طور رسمی پیشنهاد خرید داراییهای قابل قبول شبکه سلسیوس را ارائه میکند.
صندوق سرمایه گذاری
همانطور که قبلا هم در مقاله “وقت یا علاقه کافی برای بورس ندارم” اشاره کردیم، یکی از راه های مناسب برای افرادی که فرصت کافی برای معامله در بورس ندارند، صندوق سرمایه گذاری می باشد.
می دانیم، یکی از راه های سرمایه گذاری،سرمایه گذاری در بورس است. اما در این بین افرادی وجود دارند که دانش کافی راجع به بورس ندارند یا وقت کافی برای این سرمایه گذاری را ندارند.
صندوق های سرمایه گذاری یکی از روش های سرمایه گذاری غیر مستقیم در بورس است که در ادامه به معرفی آنها می پردازیم.
تعریف صندوق سرمایه گذاری:
افرادی که وقت یا دانش کافی برای سرمایه گذاری در بورس را ندارند،معمولا برای سرمایه گذاری از سپرده های بانکی استفاده می کنند و به سود ۲۰ درصد سالانه اکتفا می کنند.
یکی از بهترین راه ها برای این افراد سرمایه گذاری در صندوق ها می باشد که بازده بالاتری نسبت به بانک ها دارند.
صندوقهای سرمایهگذاری از جمله نهادهای مالی هستند که دارایی اصلی آنها سهام،سپرده بانکی،اوراق بهادار و … میباشد و دارای تیم تحلیل حرفه ای هستند که با دانش بسیار در بورس سرمایه گذاری می کنند.
ساختار اصلی صندوق سرمایه گذاری چگونه است؟
مدیر صندوق
مهم ترین رکن هر صندوق سرمایه گذاری می باشد که تمام امور عملیاتی صندوق و تصمیم گیری ها را انجام می دهد. تمامی وظایف مدیر صندوق هم در اساسنامه هر صندوق ذکر شده است.
متولی صندوق
متولی رکن نظارتی صندوق است که توسط مجمع صندوق انتخاب می شود و به عملکرد مدیر صندوق نظارت دارد هم چنین در صورت بروز مشکلات متولی به عنوان نماینده سرمایه گذاران عمل می کند.
ضامن نقدشوندگی
ضامن موظف است اگر در پرداخت های صندوق مشکلی پیش بیاید نقدینگی لازم را فراهم کند. (البته وجود ضامن اختیاری است و ممکن است یک صندوق ضامن نداشته باشد).
حسابرس
بر عملکرد مدیر نظارت دارد و ضعف و قدرت رویه ی مدیر را بررسی می کند و برای بهبود آن پیشنهاد می دهد. همچنین گزارش های حسابرسی را آماده می کند.
انواع صندوق های سرمایه گذاری
یک-صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت(مناسب افراد با ریسک پذیری پایین)
این صندوق ها برای افرادی با ریسک پذیری پایین مناسب است،و سود سالانه آنها ۱-۲ درصد بیشتر سود سالانه سپرده های بانکی است. اکثر این صندوق ها ضامن نقد شوندگی دارند و در صورتی که سود بیشتری به دست بیاورند این سود را به سرمایه گذاران خود نیز اختصاص می دهند.
دو-صندوق سرمایه گذاری در سهام(مناسب افراد با ریسک پذیری بالا)
این صندوق مناسب افراد با ریسک پذیری بالا است و معمولا بازده بالاتر یا نزدیک بازده بورس دارند. اکثر آنها ضامن نقد شوندگی ندارند.
سه-صندوق سرمایه گذاری مختلط
این نوع صندوق سرمایه گذاری ریسک پذیری متوسطی دارند و بازدهی بالاتر از صندوق های با درآمد ثابت دارند و بسیاری از آنها نیز ضامن نقدشوندگی دارند.
چهار-صندوق سرمایه گذاری قابل معامله یا ETF
همان طور که از اسم این صندوق ها مشخص است همانند سهام قابل خرید و فروش می باشند و پایه ی دارایی آنها اوراق بهادار و دارایی های فیزیکی است.
در واقع هرچه دارایی آن ها رشد داشته باشد، ارزش هر واحد (Unit) صندوق ETF نیز رشد خواهد کرد.
برای مثال، صندوق ETF دولتی دارا یکم را در نظر بگیرید، هر چقدر که ارزش سهام آن از جمله “وبصادر” یا “وتجارت” بالاتر می رود، قیمت هر واحد این صندوق نیز بیشتر می شود.
بنابراین از آنجایی که واحد های این صندوق در بورس خرید و فروش می شوند عرضه و تقاضا بر آنها تاثیرگذار است.
واحد سرمایه گذاری (Unit) چیست؟
واحد صندوق یا (Unit) در صندوق های سرمایه گذاری، مانند برگه سهم در یک نماد بورسی می باشد.
در واقع واحد صندوق سرمایه گذاری، کوچکترنی جزء یک صندوق است که هر کس قصد سرمایه گذاری در صندوق داشته باشد، می بایست، به میزان نقدینگی خود واحد صندوق خریداری کند.
مثلا اگر هر واحد یک صندوق سرمایه گذاری، ۱۰ هزار تومان ارزش داشته باشد و فردی با ۳۶۰ هزار تومان قصد سرمایه گذاری در صندوق را داشته باشد، باید ۳۶ واحد از این صندوق را خریداری کند.
صدور و ابطال واحد های سرمایه گذاری
زمانی که یک فرد واحد های یک صندوق را خریداری می کند، واحدهای صندوق برای فرد، اصطلاحاً “صادر” می شود و هنگام فروش واحد ها “ابطال” می گردند.
طریقه ی گرفتن صندوق سرمایه گذاری
چگونه یک صندوق سرمایه گذاری سودده انتخاب کنیم؟
-در اولین قدم میزان ریسک پذیری خود را در نظر بگیرید،و مطابق آن صندوق را انتخاب کنید.
-قدم بعدی مراجعه به سایت صندوق و چک کردن بازده صندوق، ترکیب دارایی ها،امیدنامه،ضامن نقد شوندگی و شعب آن می باشد چرا که شما حداقل ۲ بار برای صدور و ابطال صندوق باید به صورت حضوری به شعب آن مراجعه کنید.
بدین منظور اگر صندوق را از قبل می شناسید اسم صندوق را در گوگل سرچ کنید تا سایت صندوق را ببینید و یا از طریق سایت “مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران” نماد یا اسم صندوق را در بین لیست صندوق های ثبت شده در این سایت جستجو کنید تا به اطلاعات صندوق دست یابید.
-در قدم بعد، میزان نوسانات واحدهای صندوق را نیز بررسی کنید به این معنی که به چه میزان روند صعودی صندوق با ثبات است و نوسان کمتری دارد، بدیهی است هرچه این نوسانات کمتر باشد صندوق قابل اطمینان تر و بنابراین برای سرمایه گذاری مناسب تر است.
-ترکیب سبد سرمایه گذاری را نیز بررسی کنید از این لحاظ که با فرصت های سرمایه گذاری سال معاملاتی جاری هماهنگی داشته باشد. بهتر است قبل از سرمایه گذاری در صندوق خودتان شخصاً از وضعیت صنعت های مختلف بازار بورس، اطلاعات کسب کنید، و صندوقی را انتخاب کنید، که در صنایع پربازده روز، سرمایه گذاری کرده اند، برای مثال اگر صنعت بیمه و بانک در سال جاری مستعد رشد است بنابراین صندوقی که ترکیب دارایی سهام آن از سهام بانکی و بیمه ای تشکیل شده است، عملکرد بهتری می تواند داشته باشد.
-همچنین موارد دیگری که می تواند به شما کمک کند تا بهترین صندوق را انتخاب کنید بررسی گذشته ی حرفه ای مدیر صندوق می باشد چرا که تمامی سیاست های صندوق توسط مدیر آن اتخاذ می شود و بر میزان بازدهی صندوق تاثیر مستقیم دارد.
به هزینه های صندوق هم توجه فرمایید به لحاظ قانونی تمامی هزینه های صندوق ها یکسان می باشد اما گاهی صندوق ها به منظور تشویق سرمایه گذاران برای آن ها تخفیفاتی را در نظر می گیرند.
در نهایت اگر باز هم برای انتخاب صندوق شک داشتید می توانید از کمک مشاوران سرمایه گذاری در ازای حق مشاوره استفاده کنید.
در ادامه مهم ترین مواردی که باید در انتخاب یک صندوق سرمایه گذاری در نظر گرفته شود را در قالب یک اینفوگرافیک آورده ایم:
صندوق سرمایه گذاری چیست
ساعد نیوز: صندوقهای سرمایهگذاری که عمدتا توسط کارگزاران رسمی بورس تأسیس میشود، تحت نظارت سازمان بورس و با مدیریت افراد متخصص، فعالیت کرده و وجوهی را که سرمایهگذاران در اختیـار آنها قرار میدهند، در سبد متنوعـی از سهام و سایـر اوراق بهادار سرمایـهگذاری می کنند؛ بنابرایـن، بازده مناسب تری را نصیب سرمایه گذاران کرده
صندوق های سرمایه گذاری که عمدتا توسط کارگزاران رسمی بورس تأسیس می شود، تحت نظارت سازمان بورس و با مدیریت افراد متخصص، فعالیت کرده و وجوهی را که سرمایه گذاران در اختیـار آنها قرار می دهند، در سبد متنوعـی از سهام و سایـر اوراق بهادار سرمایـه گذاری می کنند؛ بنابرایـن، بازده مناسب تری را نصیب سرمایه گذاران کرده و ریسک سرمایه گذاری در بورس را برای غیرحرفه ای ها، کاهش می دهند.
آزادی مالی، یکی از اهدافی است که سرمایه گذاران به دنبال آن هستند. رسیدن به این آزادی، نیازمند آشنایی با انواع روش های سرمایه گذاری است تا بتوانیم از این راه، هم ارزش دارایی های خود را حفظ کنیم و هم قدمی برای رشد آنها برداریم. به قول «رابرت کیوساکی» پس انداز کردن پولی که هر روز در حال از دست دادن ارزش خود است به تنهایی کافی نیست، بلکه این سرمایه گذاری است که شما ثروتمند می کند. بورس، یکی از روش های سرمایه گذاری به شمار می رود. اگر این روش به درستی و با مهارت انجام شود می تواند بازدهی مناسبی را برای سرمایه گذار به ارمغان بیاورد. اما شاید همه مردم از مهارت، اطلاعات یا زمان کافی برای این سرمایه گذاری برخوردار نباشند. به همین دلیل آنها باید با استفاده از روش های غیرمستقیم سرمایه گذاری از ارزش پول خود محافظت کنند
واحدهای سرمایه گذاری
واحدهای سرمایه گذاری کوچکترین جز صندوق ها را تشکیل می دهد و به دو دسته تقسیم می شود:
- واحدهای سرمایه گذاری ممتاز: این واحدها قبل از شروع دوره ی پذیره نویسی اولیه توسط مؤسس یا مؤسسان صندوق به منظور تشکیل سرمایه ی اولیه برای شروع فعالیت صندوق خریداری می شوند. از ویژگی های این نوع از واحدها می توان به غیرقابل ابطال و قابل انتقال بودن آن ها اشاره کرد. همچنین دارندگان این واحدها دارای حق رأی در مجامع صندوق نیز هستند.
- واحدهای سرمایه گذاری عادی: این واحدها پس از شروع فعالیت صندوق منتشر می شود و از ویژگی های آن می توان به قابل ابطال و غیرقابل انتقال بودن آن ها اشاره کرد. همچنین دارندگان این نوع از واحدها دارای حق رأی در مجامع صندوق نیستند.
چند نوع صندوق سرمایه گذاری وجود دارد؟
انواع متعددی از صندوق های سرمایه گذاری براساس نوع اوراق بهاداری که در آن سرمایه گذاری می کنند و نیز اهدافی که دنبال می کنند وجود دارد. بعضی از آنها عبارتند از: صندوق های سرمایه گذاری بازار پول، صندوق های سرمایه گذاری سهام، صندوق های سرمایه گذاری اوراق با درآمد ثابت، صندوق های سرمایه گذاری بخشی، صندوق های سرمایه گذاری بین المللی و … در ایران صندوق های سرمایه گذاری در گروه صندوق با درآمد ثابت و صندوق سهام در حال فعالیت هستند.
آیا صندوق های سرمایه گذاری مطمئن هستند؟
از قدیم الایم گفته اند که سرمایه گذار همانند کبوتر بر روی لبه بام است که به محض احساس کوچک ترین علائم خطر، پرواز خواهد کرد. در خصوص صندوق های مذکور نیز همواره این سوال برای سرمایه گذاران وجود دارد که «آیا صندوق های سرمایه گذاری مطمئن هستند»، چه سازوکار قانونی برای نظارت بر آنها وجود داشته و از کجا بدانیم که سرمایه خود را در اختیار یک نهاد قابل اطمینان قرار داده ایم؟ در این خصوص ابتدا بد نیست به قانون مراجعه کنیم. این نهادها ابتدا در سال 1384 در قانون مورد توجه قرار گرفته و به صورت رسمی پذیرفته شدند. در این سال قانون بازار اوراق بهادار به تصویب رسید که یکی از قانون های مادر و اصلی در خصوص فعالیت در بورس است. در ماده یک این قانون به صورت خلاصه و مختصر به صندوق های سرمایه گذاری اشاره شده است. به نحوی که در این ماده قانونی فعالیت اصلی این صندوق ها را سرمایه گذاری در بازار اوراق بهادار دانسته و مالکان را در سود و زیان صندوق شریک می داند. اما در چهار سال بعد یعنی در سال 1388 قانون جدیدی به نام قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به تصویب رسید که به صورت مفصل به بحث تاسیس، چگونگی اداره، انحلال، اساسنامه و موارد اختلافی بین سرمایه گذاران و صندوق اشاره کرده است. برای اطلاع بیشتر می توانید مواد 2 تا 7 این قانون را مطالعه کنید. بنابراین مشخص شد که صندوق های بورسی یک نهاد مالی کاملا قانونی و رسمی هستند که سازمان بورس و اوراق بهادار نیز بر عملکرد آنها نظارت می کند. ضمن آنکه مجوز تاسیس آنها را نیز سازمان بورس صادر کرده و هر چند ماه یکبار توسط حسابرسان حرفه ای اقدام به حسابرسی از صندوق می کند.
صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت
این نوع صندوق ها حداقل بین ۷۰% تا ۹۰% از دارایی های خود را در اوراق مشارکت، سپرده بانکی، گواهی سپرده بانکی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می کنند. باقی مانده دارایی های صندوق نیز به اختیار مدیر صندوق (تا سقف ۱۰%) در بورس سرمایه گذاری می شود. این صندوق ها مناسب افرادی است که ریسک پذیری پایینی دارند چون علاوه بر ریسک کم از یک حداقل سود تضمین شده هم برخوردار هستند. این صندوق ها در دوره های از قبل معین شده (مثلا ماهانه یا ۳ ماه یکبار) به سرمایه گذاران خود سود پرداخت می کنند. قابلیت نقد شوندگی آنها نیز بالا است؛ یعنی شما به راحتی می توانید واحدهای صندوق خود را به پول نقد تبدیل کنید. همچنین بیشتر این صندوق ها یک رکن به نام ضامن نقد شوندگی دارند که معمولا یک نهاد مالی معتبر است. این ضامن باعث آسودگی خاطر بیشتری برای سرمایه گذاران می شود. در نهایت اینکه این صندوق ها معمولا بازدهی بیشتری نسبت به بانک دارند. پس برای افراد کم ریسک که پول خود را در بانک نگهداری می کنند یک گزینه جذاب برای سرمایه گذاری با ریسک پایین به شمار می روند.
صندوق سرمایه گذاری سهامی
صندوق سهامی یکی دیگر از انواع صندوق های سرمایه گذاری است. براساس الزامات سازمان بورس و اوراق بهادار، این نوع صندوق برعکس صندوق درآمد ثابت حداقل 70% از وجوه دریافت شده از سرمایه گذاران را در سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار سرمایه گذاری می کند.طبق سابقه و عملکردی که از بازدهی صندوق های سرمایه گذاری ثبت شده است؛ صندوق های سرمایه گذاری در سهام، پربازده ترین نوع صندوق های سرمایه گذاری بوده اند. برای مثال ترکیب دارایی نمونه ای از صندوق های سهامی بصورت زیر است:
صندوق های سرمایه گذاری مختلط
صندوق سرمایه گذاری مختلط را می توان میانگین و حد وسطی از دو صندوق دیگر دانست. چرا که این صندوق باید نصفی از سرمایه های خود را در بازار سهام صندوق سرمایه گذاری چیست؟ و مابقی را در بازار اوراق بدهی سرمایه گذاری کند. در بیشتر مواقع آنها به صورت 40 و 60 در این بازارها سرمایه گذاری می کنند. به لحاظ ریسک و میزان بازدهی، صندوق سرمایه گذاری مختلط حد وسط دو صندوق دیگر است. به این معنی که ریسک آن از صندوق سرمایه گذاری در سهام به مراتب کمتر است. چرا که هم درصد کمتری از دارایی خود را در بازار سهام سرمایه گذاری می کنند و هم اینکه در مواقعی که بازار سرمایه وضعیت مناسبی ندارد، بیشتر دارایی خود را صندوق سرمایه گذاری چیست؟ به سمت اوراق بدهی خواهند برد. از طرفی این صندوق در مواقعی که بازار سرمایه با رشد مناسبی روبرو است، می تواند سرمایه گذاری بیشتری در این بازار صورت دهد. بنابراین درآمد و سود آن به طور میانگین از صندوق با درآمد ثابت بیشتر خواهد بود. به طور خلاصه صندوق سرمایه گذاری مختلط دست بازتری در انجام سرمایه گذاری داشته و تنوع بیشتری دارد.
سه صندوق فوق جزء مهم ترین صندوق های سرمایه گذاری در بورس به شمار می روند که در ایران انواعی از این سه صندوق فعال هستند. با این حال، انواع صندوق های دیگری نیز در این خصوص وجود دارند که برخی از آنها هنوز در ایران وجود ندارند و برخی دیگر به تازگی فعالیت خود را آغاز کرده اند. از جمله صندوق های دیگر می توان به صندوق سرمایه گذاری شاخصی (Index fund)، صندوق قابل معامله (ETF)، صندوق نیکوکاری، صندوق تامین مالی پروژه ها و برخی نمونه های دیگر اشاره کرد.
صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF)
فعالیت اصلی این صندوق ها، سرمایه گذاری در اوراق بهادار یا دارایی های فیزیکی است صندوق سرمایه گذاری چیست؟ که به عنوان دارایی پایه صندوق در نظر گرفته می شود. عملکرد این نوع از صندوق ها به عملکرد دارایی پشتوانه آن بستگی دارد. می توان گفت مهم ترین ویژگی این صندوق ها داد و ستد پذیری واحدهای سرمایه گذاری آنها در بازار سرمایه است. به این صورت که معامله واحدهای این نوع از صندوق ها به شیوه معاملات سهام عادی، در سامانه معاملاتی بازار فرابورس ایران صورت می پذیرد. صندوق های قابل معامله می توانند هر کدام از ۳ نوع صندوق سرمایه گذاری که گفتیم باشند. ریسک متفاوتی که این نوع از صندوق ها نسبت به سایر صندوق های گفته شده دارند، این است که واحدهای سرمایه گذاری آنها در بورس خرید و فروش می شوند. پس عرضه و تقاضای بازار و شرایط بورس نیز می تواند بر قیمت آنها تاثیر بگذارد. همچنین خرید و فروش این صندوق ها از طریق بورس می تواند به نقدشوندگی بیشتر آنها کمک کند.
سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری چه مزایایی دارد؟
مزایای ویژه این صندوق ها عبارتند از نقدشوندگی بالای واحدهای سرمایه گذاری، مدیریت تخصصی و حرفه ای، امکان متنوع سازی سرمایه گذاری ها با هزینه اندک و نیز هزینه های پایین مدیریت و اداره صندوق در نتیجه صرفه جویی در مقیاس.
مزیت اول: مدیریت حرفه ای دارایی ها
نخستین مزیت صندوق سرمایه گذاری، مدیریت حرفه ای پول شماست. سرمایه گذاران به این دلیل در صندوق سرمایه گذاری می کنند که معمولا زمان و یا تخصص کافی را برای سرمایه گذاری به صورت انفرادی ندارند. صندوق سرمایه گذاری ابزاری برای سرمایه گذاران خرد است تا بتوانند از توانایی ها و مهارت های افراد حرفه ای برای سرمایه گذاری و نظارت بر دارایی هایشان استفاده کنند. چرا که این صندوق ها دارای تحلیلگران و مدیران سرمایه گذاری هستند که پیوسته تلاش می کنند با یافتن گزینه های مناسب و خرید و فروش به موقع آنها، عملکرد ممتازی برای سرمایه گذاران خود فراهم نمایند.
مزیت دوم: کاهش ریسک سرمایه گذاری ها
براساس قوانین سازمان بورس، صندوق های سرمایه گذاری ملزم به تشکیل سبدی متنوع از دارائی های نقدی و اوراق بهادار هستند.بخشی از این دارایی ها شامل دارایی های با درآمد ثابت همچون سپرده های بانکی و اوراق مشارکت می شود که ریسک سرمایه گذاری را به شکل قابل توجهی کاهش می دهد. تشکیل سبدی از دارایی ها که اصطلاحا متنوع سازی دارایی ها نام دارد باعث کاهش ریسک سرمایه گذاری می شود ، سرمایه گذار صندوق با پرداخت مبلغی قادر است چنین سبدی را خریداری کند و مخاطرات سرمایه گذاری مستقیم در بورس را کاهش دهد.
مزیت سوم: نظارت و شفافیت اطلاعاتی
صندوق های سرمایه گذاری در بازه های زمانی مشخصی توسط سه نهاد سازمان بورس و اوراق بهادار،متولی و حسابرس مورد بازرسی قرار می گیرند و تمامی فعالیت های آنان به صورت شفاف اطلاع رسانی می شوند.متولی صندوق نیز به صورت مستمر بر عملکرد صندوق نظارت دارد
مزیت چهارم: نقد شوندگی بالا
سرمایه گذاری در صندوق این امکان را به شما می دهد خیلی زود پول خود را نقد کرده .شما برای فروش واحدهای سرمایه گذاری خود با هیچ مشکلی مواجه نمی شوید.این کار توسط ضامن نقد شوندگی صندوق انجام می شود و شما هرزمان که تصمیم به نقد کردن دارایی خود بگیرید ضامن نقد شوندگی صندوق این وظیفه را به عهده می گیرد.
مزیت پنجم: صرفه جویی نسبت صندوق سرمایه گذاری چیست؟ به مقیاس
با توجه به اینکه صندوق های سرمایه گذاری از گردآوری سرمایه های خرد تشکیل می شوند، بنابراین امکان استفاده از مزایای یک مجموعه سرمایه گذاری بزرگ برای دارندگان آن فراهم می شود. شما شاید با ۱1 میلیون تومان توانایی سرمایه گذاری در گزینه های متنوعی را نداشته باشید. اما با توجه به حجم بالای سرمایه در صندوق سرمایه گذاری، این امکان برای شما فراهم می شود. ضمنا به دلیل حجم بالای سرمایه صندوق ها هزینه هایی از قبیل تحلیل، بررسی، ارزش گذاری، خرید و فروش و سایر هزینه ها در بین سرمایه گذاران سرشکن می شود و برای سرمایه گذار صرفه جویی زیادی خواهد داشت.
ماجرای بحران بدهی WBTC و stETH سلسیوس و ارتباط آن با قیمت بیت کوین و اتریوم چه بود؟
سلسیوس دیروز اعلام کرد دسترسی کاربران خود به برداشت داراییها را مسدود کرده است. این پلتفرم با حجم عظیمی از بدهی مرتبط با بیت کوین و اتر روبرو است و بجای پرداخت بدهیها در حال افزایش میزان وثیقه آنها است. اما این مشکل از کجا شروع شد و جزییات وضعیت فعلی پلتفرم سلسیوس چیست؟
به گزارش میهن بلاکچین، سلسیوس یکی از دروازههای متمرکز برای ورود به بازار رمزارزها است. اپلیکیشن این پلتفرم به کاربران اجازه میدهد معامله کنند، با بازده بالا در استیبل کوین و سایر رمزارزها سپردهگذاری کنند و با وثیقهگذاری رمزارزها وام دریافت کنند
سلسیوس در آغاز کار حدود ۸۶۴ میلیون دلار سرمایه خطرپذیر جذب کرد و در یک مقطع بیش از ۳ میلیارد دلار سرمایه تحت مدیریت و بیش از ۱ میلیون کاربر داشت. با وجود این سلسیوس در حال حاضر ورشکسته به نظر میرسد و تبعات اقدامات آن کل بازار کریپتو را درگیر کرده است.
میتوان گفت سلسیوس در تلاش بود نقش نوعی ETF را برای فضای دیفای بازی کند و مانند سایر صندوقهای ETF سبدی از داراییها را تبدیل به یک محصول سرمایهگذاری کند و در اختیار کاربران قرار دهد و برای ارائه این خدمات کارمزدی دریافت کند. انتقادی جدیای که به سلسیوس در نحوه اجرای این ایده نوآورانه وارد است وعده سود بسیار بالا به سپردهها و روکشی از قانونی بودن است که پای معاملهگران صندوقهای سرمایهگذاری سنتی را به دنیای دیفای و استراتژیهای خطرناک آن باز کرد.
در حال حاضر صندوق سرمایه گذاری چیست؟ سلسیوس و میلیونها سرمایهگذار خرد آن به دو دلیل در این شرایط دشوار قرار گرفتهاند:
- استفاده از اهرم در وامدهی و وثیقه پایین
- دیپگ شدن stETH
در ادامه عامل اول از این دو عامل را به دقت بررسی میکنیم و در گزارشهای آتی میهن بلاکچین به عامل دوم نیز خواهیم پرداخت.
مشکل وثیقه وامها
سلسیوس برای ارائه وام با نرخ بهره پایین به کاربران، از واسطههایی مانند میکردائو (MakerDAO) استفاده میکند. برای مثال وثیقههای کاربران را به داراییهایی مانند بیت کوین رپ شده (WBTC) تبدیل میکند و آن را برای قرض گرفتن DAI در میکردائو سپردهگذاری میکند.
میکر (Maker) یک پروتکل وامدهی است که به ازای ۱.۵ دلار وثیقه ناپایدار (مثلا ETH)، ۱ دلار استیبل کوین DAI قرض میدهد. اگر ارزش وثیقه به خاطر نوسانات بازار از یک حد خاص کمتر شود، برای بازپرداخت وام و رفع بدهی لیکویید میشود.
شبکه سلسیوس در ابتدای ماجرایی که به مسدود شدن حسابها منتهی شد، ۱۷٬۹۱۹ WBTC در پروتکل Maker وثیقهگذاری کرده بود، که این وثیقه با رسیدن قیمت بیت کوین به ۲۲٬۵۸۴ دلار لیکویید میشد. ۲۷۸ میلیون دلار بدهی DAI، سلسیوس را به بزرگترین بدهکار میکر تبدیل کرد.
داشتن وام ۹ رقمی در Maker مشکل کوچکی نیست اما در حالت عادی اگر ارزش وثیقه وام سلسیوس کاهش یابد وثیقه وام مشتریان سلسیوس نیز کاهش مییابد و سلسیوس میتواند وامهای کاربران خود را لیکویید کند و وام خود را بازپرداخت کند.
اما دیروز سلسیوس در اقدامی که از حد سهلانگاری پا را بسیار فراتر میگذارد، امکان برداشت از حسابهای کاربران را غیرفعال کرد و به آنها دو گزینه داد:
- میزان وثیقه خود را افزایش دهند.
- لیکویید شوند.
به این ترتیب کاربران ناچارند سرمایه جدید برای افزایش وثیقه را وارد پلتفرمی کنند که به آنها اجازه برداشت نمیدهد و ورشکسته است، یا اینکه وثیقه خود را از دست بدهند.
سلسیوس همچنین در مورد وام خود با وثیقه WBTC، بجای آنکه اصل وام را باز پرداخت کند، از دیروز افزایش مقدار وثیقه را شروع کرده است. سلسیوس در آخرین اقدام خود با اضافه کردن ۱۵۰۱ بیت کوین دیگر به وثیقه، قیمت لیکویید شدن وثیقهاش را به ۱۷٬۲۱۱ دلار به ازای هر بیت کوین کاهش داد.
با توجه به اینکه در پلتفرم وامدهنده سلسیوس یعنی Maker، حداقل نسبت وثیقه به وام ۱۵۰٪ است، در صورت داشتن ۱ دلار بدهی یا میتوان ۱ دلار بازپرداخت کرد یا ۱.۵ دلار به وثیقه اضافه کرد. انتخاب گزینه دوم به وضوح انتخاب گزینه بدتر است و انتخاب کسی است که به هیچ عنوان توان پرداخت همه بدهی را ندارد.
این موضوع امواج ترس و عدم قطعیت را به همه بازار سرایت داد و در سقوط قیمت بیت کوین و اتر نقش مهمی ایفا کرد که به نوبه خود به معنای کاهش بیشتر ارزش وثیقه سلسیوس است.
شایعات حاکی از آن است که صندوق Alameda Research، وابسته به سم بنکمن-فرید و صرافی FTX، در حال خرید داراییهای سلسیوس است و حتی رقبای سلسیوس مانند نکسو (Nexo) هم چنین پیشنهادی ارائه کردهاند:
با توجه به ورشکسته بودن سلسیوس و تبعات آن برای سرمایهگذاران خرد و کل فضای کریپتو، نکسو به طور رسمی پیشنهاد خرید داراییهای قابل قبول شبکه سلسیوس را ارائه میکند.
پیشنهاد نکسو برای خرید داراییهای سلسیوس؛ منبع: توییتر
علی رغم تمام این مسائل، الکس ماشینسکی (Alex Mashinsky)، مدیرعامل سلسیوس، از هر فرصتی برای نمایش طبیعی بودن شرایط استفاده میکند و ادعا میکند که به ذخایر نقدینگی سلسیوس اطمینان کامل دارد.
به نظر میرسد که معجون سلسیوس از تمام روندهای غیرشفاف و مخفیکاریهای تامین مالی سنتی و تمام روشهای خطرناک و منحط دیفای از جمله قمار با لورج بالا با سرمایه سرمایهگذاران خرد، به بن بست رسیده است و تمام سرمایهگذاران خرد و کل فضای کریپتو خواه ناخواه در پرداخت هزینه آن شریک خواهند شد.
[بهروزرسانی ۲۵ خرداد] سلسیوس به اضافه کردن وثیقه WBTC ادامه میدهد
سلسیوس افزودن به وثیقه WBTC خود را ادامه داده است و در آخرین افزایش تعداد WBTC وثیقهگذاری شده را به ۲۳٬۹۶۲ رسانده است. سلسیوس همچنین حدود ۱۹ میلیون DAI از بدهی خود را مستقیما پرداخت کرده است. اکنون برای اینکه سلسیوس لیکویید شود قیمت BTC باید تا ۱۴٬۰۰۲ دلار کاهش یابد.
میهن پادکست – ماجرای سلسیوس چه بود؟ نقش سیاستهای سلسیوس در سقوط بازار کریپتو
ماجرای سلسیوس چه بود؟ حدود یک ماه پس از فاجعه ترا، بازار کریپتو با شوک جدیدی مواجه شد. پلتفرم سرمایهگذاری Celsius اعلام کرد امکان برداشت داراییها از پلتفرم خود را به حالت تعلیق درآورده است. انتشار خبر مسدود شدن داراییها شوک شدیدی به کاربران سلسیوس وارد کرد؛ چرا که کلید خصوصی رمزارزهای کاربران در اختیار سلسیوس بود و این عده کنترل داراییهای خود را به این پلتفرم واگذار کرده بودند.
رقابت کور شرکتهای مختلف برای ارائه سود بیشتر و جذب کاربرانی که برای انتخاب پلتفرم تنها به عدد سود سالانه (APY) نگاه میکنند، صندوقهای سرمایهگذاری را وارد مسیر تو در تویی از استراتژیهای معاملاتی خطرناک در حوزه دیفای کرد. اکنون با نزولی شدن بازار رمزارزها شرکتهایی مانند سلسیوس و تری اروز کپیتال (3AC) ناچار به فروش سریع داراییهای بیت کوین و اتریوم خود شدهاند و فشار فروش شدید این شرکتها بهمنی از فروش را در بازار به راه انداخته است؛ به نحوی که RSI ماهانه بیت کوین به پایینترین حد تاریخی خود رسیده است.
قسمت شصتوهفتم میهن پادکست را از آن جهت به این موضوع اختصاص دادیم که اولا ماجرای پیچیده سلسیوس تاثیر بسیار مهمی بر بازار خرسی اخیر داشته است؛ ثانیا بررسی نحوه عملکرد شرکت سلسیوس دید مهم و جالبی در مورد خطرات حوزه دیفای و ماهیت ییلد فارمینگ ارائه میدهد و اهمیت شعارهای بنیادین دنیای کریپتو مانند «اعتماد نکن، اعتبارسنجی کن» و «کلید مال تو نیس، پس کرپپتو مال تو نیس» را یادآوری میکند.
لازم به ذکر است که عدهای از تحلیلگران اثر اقدامات سلسیوس بر بازار خرسی اخیر را تا حدی مهم میدانند که معتقدند قیمت بیت کوین آنقدر سقوط میکند تا سلسیوس لیکویید شود و تنها در آن صورت به کف بازار خرسی رسیدهایم.
در این قسمت از میهن پادکست ابتدا رویکرد پلتفرم سلسیوس را مورد بحث قرار دادهایم. سپس در مورد بحران بدهی WBTC و stETH سلسیوس و ارتباط آن با قیمت بیت کوین و قیمت اتریوم صحبت کردهایم. پس از آن تلاش کردهایم به سوالاتی که در مورد لغزش برابری stETH با ETH وجود دارد و شباهت یا تفاوت آن با «دیپگ شدن» استیبل کوین ترا، پاسخ دهیم.
لینکهای مرتبط
در این قسمت از پادکست در مورد جزئیاتی از نحوه به بنبست رسیدن سلسیوس صحبت کردیم و روشهای مانور سلسیوس در فضای دیفای را تشریح کردیم. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سلسیوس و پلتفرمهای مورد استفاده آن میتوانید به مقالات زیر مراجعه کنید: